Białystok świętuje 125. rocznicę urodzin dr Ireny Białówny – lekarki o wielkim sercu
Miasto Białystok w wyjątkowy sposób upamiętnia dr Irenę Białównę, wybitną lekarkę pediatrii, której życie i praca na zawsze wpisały się w historię miasta. W ramach projektu „125. rocznica urodzin dr Ireny Białówny”, realizowanego przez Białostocki Ośrodek Kultury (BOK), już w najbliższą niedzielę w centrum Białegostoku odbędzie się wystawa plenerowa i spacer historyczny poświęcony tej niezwykłej postaci.
W listopadzie 2025 roku przypada 125. rocznica urodzin dr Ireny Białówny – kobiety, która większość swojego życia poświęciła dzieciom i ich zdrowiu. Już przed II wojną światową była znana jako oddana pediatra w Białymstoku.
W czasie okupacji dr Białówna angażowała się w działalność konspiracyjną, za co została aresztowana i trafiła do obozu Auschwitz-Birkenau. Nawet w nieludzkich warunkach niosła pomoc chorym współwięźniarkom jako lekarka. Po wojnie wróciła do Białegostoku, gdzie aktywnie działała na rzecz odbudowy lokalnej służby zdrowia i ochrony dzieci.
– Warto przypomnieć dr Irenę Białównę i oddać tej wyjątkowej białostoczance należytą cześć za jej życie i poświęcenie ludziom, a przede wszystkim dzieciom – powiedział Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku.
Wystawa, spacer historyczny i warsztaty edukacyjne
Projekt Białostockiego Ośrodka Kultury obejmuje szereg działań mających przybliżyć mieszkańcom życie i dziedzictwo dr Ireny Białówny. Już 12 października o godz. 14:00 na Rynku Kościuszki zostanie otwarta wystawa plenerowa, połączona ze spacerem historycznym poświęconym bohaterce wydarzenia.
W kolejnych tygodniach zaplanowano także warsztaty edukacyjne w Szkole Podstawowej Nr 52 im. dr Ireny Białówny – placówce, która od lat pielęgnuje pamięć o swojej patronce.
Projekt uzyskał dofinansowanie z programu Narodowego Centrum Kultury „Kultura – Interwencje. Edycja 2025”. Całkowita wartość przedsięwzięcia to blisko 39 tys. zł, z czego 22 tys. zł pochodzi z przyznanego dofinansowania.
Materiały powstałe w ramach projektu – w tym relacje, zdjęcia i nagrania – zostaną udostępnione również online.
Dr Irena Białówna w pamięci Białegostoku
W Białymstoku pamięć o dr Irenie Białównie jest wciąż żywa. Od 1990 roku jej imię nosi jedna z ulic w centrum miasta, a od 2012 roku – Szkoła Podstawowa Nr 52. Placówka ta aktywnie promuje wartości, które przyświecały swojej patronce: empatię, troskę o innych i gotowość do niesienia pomocy.
Co roku, 5 czerwca, szkoła obchodzi Święto Szkoły, podczas którego odbywają się konkursy, apele, quizy wiedzy o patronce i piknik rodzinny. W tym dniu wręczana jest także wyjątkowa statuetka „Złote Serce Ireny”, przyznawana uczniom, nauczycielom i przyjaciołom szkoły wyróżniającym się działalnością społeczną i postawą pełną życzliwości.
Pamięć, która inspiruje kolejne pokolenia
Przy szkole powstał również symboliczny „Ogród Ireny” – z rabatą kwiatową i drzewem „Jarzębinką Irenką”, zasadzonym przez uczniów. W budynku znajduje się kącik poświęcony patronce, a uczniowie wraz z harcerzami opiekują się jej grobem na Cmentarzu Farnym w Białymstoku.
Szkoła współpracuje także z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku i Muzeum Medycyny i Farmacji, organizując lekcje historii i spotkania poświęcone dr Białównie.
W 2019 roku, podczas gali „Człowiek 100-lecia” w Operze i Filharmonii Podlaskiej, dr Irena Białówna znalazła się w gronie dziesięciu najbardziej zasłużonych białostoczan. Wyróżnienie w jej imieniu odebrała dyrektor szkoły, Anna Rogowska.
– Celem mojego życia jest zdrowe i szczęśliwe dziecko – to motto dr Białówny, które widnieje dziś na ścianie sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej Nr 52 i wciąż inspiruje młodzież do działania.
Źródło: UM Białystok Fot. Waldemar Kardasz