Łukasz Rydzewski

O rozwoju transplantologii, liczbie dawców i społecznej świadomości na ten temat w rozmowie z Radiem JARD opowiadał dr Łukasz Rydzewski, chirurg i transplantolog z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku.

• Transplantologia w Polsce poczyniła ogromne postępy zarówno pod względem technologicznym, jak i społecznym, ale liczba dawców wciąż jest niewystarczająca.
• Główne przeszkody w pozyskiwaniu narządów to niewiedza społeczeństwa, stereotypy oraz niewystarczająca liczba lekarzy zajmujących się transplantacją.
• Każdy może zostać potencjalnym dawcą narządów, a świadome podjęcie tej decyzji może uratować życie innym osobom.

Transplantologia to jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin medycyny. Od pierwszego udanego przeszczepu nerki w Polsce minęło blisko 60 lat, a przez ten czas dokonano znaczących postępów w zakresie leków immunosupresyjnych, technologii operacyjnych i metod konserwacji narządów. „Zwiększyła się także społeczna świadomość, że można być dawcą i podarować komuś drugie życie” – podkreśla dr Rydzewski. Mimo to wciąż pozostaje wiele do zrobienia, aby jeszcze więcej osób było świadomych możliwości dawstwa.

Za mało dawców, za dużo potrzebujących

W Polsce liczba pacjentów czekających na przeszczep przewyższa liczbę dostępnych narządów. „To, co mamy teraz, to wciąż kropla w morzu potrzeb” – mówi ekspert. Niedobór wynika zarówno z barier mentalnych, jak i z niewystarczającej liczby specjalistów zajmujących się transplantacjami. Nadal pokutują przekonania o konieczności „zachowania ciała w całości” czy błędne opinie, że lekarze kierują się względami finansowymi. W rzeczywistości jednak każdy dawca przechodzi szczegółowe badania, a cały proces dawstwa jest ściśle monitorowany.

Jak zostać świadomym dawcą?

W Polsce obowiązuje domniemana zgoda na pobranie narządów po śmierci, jednak w praktyce lekarze często pytają rodzinę o zdanie. Aby uniknąć nieporozumień, warto za życia wyrazić swoją wolę, np. poprzez noszenie tzw. karty świadomego dawcy. Można ją pobrać ze strony internetowej poświęconej transplantacji lub uzyskać podczas wydarzeń edukacyjnych. „Świadome podjęcie decyzji o dawstwie to krok w stronę ratowania ludzkiego życia” – podsumowuje dr Rydzewski.