Jan Nikołajuk
W Muzeum Wojska w Białymstoku trwa niezwykła wystawa, która przenosi odwiedzających w świat symboliki polskich formacji granicznych od 1918 roku po czasy współczesne. Ekspozycja, zorganizowana z okazji stulecia Korpusu Ochrony Pogranicza, powstała dzięki zaangażowaniu Jana Nikołajuka, podpułkownika Straży Granicznej w stanie spoczynku, oraz innych pasjonatów historii. Wystawę można oglądać do końca lutego 2024 roku.
- Unikatowe eksponaty: Na wystawie prezentowane są m.in. przedwojenne mundury, odznaki oraz pamiątkowe pierścienie Korpusu Ochrony Pogranicza, które stanowią prawdziwe rarytasy historyczne.
- Historia granic: Wystawa ilustruje, jak zmieniały się polskie formacje graniczne i ich zadania na przestrzeni lat, z uwzględnieniem aspektów regionalnych.
- Znaczenie dzisiejsze: Ekspozycja nawiązuje do współczesnych wyzwań związanych z ochroną granicy, ukazując rolę Straży Granicznej w kontekście bieżących wydarzeń.
Wystawa składa się z dwóch części. Pierwsza przedstawia ogólny zarys działalności polskich formacji granicznych, ich zadania oraz charakterystyczne elementy symboliki, takie jak odznaki i mundury. Druga część skupia się na formacjach działających na terenach Podlasia, gdzie od przedwojennych straży celnych po współczesną Straż Graniczną historia granic była żywa i dynamiczna. Wśród eksponatów szczególną uwagę zwracają mundury strzelców granicznych i sztandar Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej.
Jednym z najbardziej wyjątkowych eksponatów są pierścienie pamiątkowe Korpusu Ochrony Pogranicza. „To prawdziwe rarytasy, wręczane żołnierzom opuszczającym jednostki. W skali kraju to unikat” – mówi Jan Nikołajuk, współorganizator wystawy. Jego zbiory, gromadzone przez ponad 30 lat, uzupełniają eksponaty z innych kolekcji, w tym z Muzeum Wojska i Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej.
Kultura i tradycja straży granicznej
Ekspozycja podkreśla znaczenie formacji granicznych w kontekście obecnych wyzwań, takich jak kryzys migracyjny na granicy z Białorusią. „Chcemy, aby wystawa zainteresowała nie tylko pasjonatów historii, ale także szerokie grono odbiorców, ukazując wartość i znaczenie tych formacji w naszym społeczeństwie” – dodaje Jan Nikołajuk.