Alina Dębowska – Jankiewicz i Marek Bogumił Jankiewicz
W dzisiejszym świecie, gdzie technologia i globalizacja zdają się dominować, warto zatrzymać się na chwilę i spojrzeć na bogactwo kultury i tradycji, które nas otaczają. Jednym z takich fascynujących elementów jest Bielski Ręcznik Obrzędowy, unikalny symbol, który od wieków towarzyszy mieszkańcom Podlasia w najważniejszych momentach ich życia. W Radiu JARD gościliśmy Alinę Dębowską – Jankiewicz, etnografkę, animatorkę kultury i rękodzielniczkę, która wraz z mężem, Markiem Bogumiłem Jankiewiczem, podzieliła się swoją wiedzą i pasją na temat tego niezwykłego dziedzictwa.
Historia i znaczenie ręcznika obrzędowego:
Pani Alina z nieskrywaną pasją opowiadała o swojej fascynacji ręcznikiem obrzędowym, który jest nie tylko pięknym przedmiotem, ale przede wszystkim nośnikiem głębokiej symboliki i tradycji. Ręcznik ten, wykonywany przez kobiety z Podlasia, stanowił nieodłączny element życia rodzinnego i społecznego. Symbolizował on całe życie kobiety i rodziny, a także jest symbolem rodu.
Proces tworzenia ręcznika:
Tradycyjny ręcznik obrzędowy to płat lnu o długości około 2,5 metra i szerokości od 35 do 45 centymetrów. Jego końce zdobione są haftem krzyżykowym, haftem płaskim lub koronką. Proces tworzenia takiego ręcznika jest długotrwały i pracochłonny, często zajmuje kobietom cały rok. Od zasiania lnu, przez jego zebranie, uprzędzenie, utkanie, aż po ostateczne zdobienie – każdy etap wymaga precyzji i zaangażowania.
Ręcznik w obrzędach i zwyczajach:
Bielski Ręcznik Obrzędowy odgrywał kluczową rolę w wielu obrzędach i zwyczajach, towarzysząc mieszkańcom Podlasia od narodzin, przez ślub, aż po śmierć. Był obecny przy porodzie dziecka, weselu, a także w obrzędach agrarnych. Symbolizuje on również niewinność i przejście do nowego etapu w życiu.
Wpis na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa:
Wielkim sukcesem i ukłonem w stronę tradycji było wpisanie Bielskiego Ręcznika Obrzędowego na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa. To ogromne wyróżnienie jest wynikiem wieloletniej pracy i zaangażowania Aliny Dębowskiej – Jankiewicz, która niestrudzenie popularyzuje wiedzę na temat tego unikalnego dziedzictwa.
Plan na przyszłość:
Alina Dębowska – Jankiewicz nie zamierza spocząć na laurach. W planach ma digitalizację ręczników, organizację wystaw, prowadzenie warsztatów oraz publikację książki o ręczniku obrzędowym. Jej celem jest zachowanie tego cennego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń i uświadomienie społeczeństwu, jak ważnym elementem kultury jest Bielski Ręcznik Obrzędowy.
Podsumowanie:
Bielski Ręcznik Obrzędowy to niezwykły symbol, który łączy w sobie tradycję, kulturę i piękno. To niemal niemy świadek historii, który towarzyszy mieszkańcom Podlasia w najważniejszych momentach ich życia. Dzięki pasji i zaangażowaniu takich osób jak Alina Dębowska-Jankiewicz, możemy być spokojni, że to cenne dziedzictwo nie zostanie zapomniane i będzie przekazywane z pokolenia na pokolenie.